Dinamik ekonomisi, uluslararası ticaret olanaklarıyla İngiltere hem bireyler hem işletmeler için çeşitli yükümlülükler ve fırsatlar sunar. Gelir vergisi, kurumlar vergisi, VAT ve diğer vergi türleri ekonomik faaliyetlerin şekillenmesine yardımcı olur. Vergi oranları, ekonomik koşullara ve hükûmetin ekonomi politikalarına hâkim olmak doğru stratejiyi oluşturabilmek için son derece önemlidir. Özellikle uluslararası ticari faaliyet göstermeyi düşünen girişimciler için İngiltere’nin vergi sistemini ve oranlarını detaylıca incelemek başarılı iş planlarının oluşturulmasına ve işletmenin sürdürülebilir olmasına katkı sunar.
İngiltere’de Kimler Vergi Öder?
Vergi ödemekle yükümlü olan kişiler veya kurumlar yerleşik olma durumu, gelir türlerinin niteliği ve benzeri konulara göre farklı vergi türlerine tabi tutulabilir. İngiltere vergi sistemi, şahıs gelirleri üzerinde gelir vergisi ve sermaye kazançları vergisi uygulamaktadır.
Ulusal vergi yasalarına göre ülkede mukim (yerleşik) olan bireyler ve ortaklıklar tam mükellef olarak tüm kazançları üzerinden vergilendirilir. Yerleşik olmayanlarsa yalnızca İngiltere’de elde ettikleri kazançlar üzerinden gelir vergisine tabi tutulur.
Mukim olma şartları şu şekildedir:
- 183 gün İngiltere’de bulunanlar,
- 4 yıl peş peşe yapılan mutat ziyaretlerini yapanlar,
- Her bir vergi yılındaki ortalama süresi 91 gün veya daha fazla olan kişiler beşinci yıldan itibaren İngiltere’de mukim kabul edilir.
Ortaklık içinde ticaret veya serbest meslek faaliyeti yapan şahıslar da ortaklık gelirleri ve sermaye kazançları payları üzerinden ayrı ayrı vergilendirilir. Bu çerçevede, İngiltere’de mukim olan her birey ve İngiltere’de faaliyet gösteren her şirketin İngiliz vergi mevzuatı uyarınca vergilendirildiğini söylemek mümkündür.
İngiltere’de Vergi Türleri Nelerdir?
İngiltere vergi sisteminde çeşitli vergi türleri öngörülerek birey ve kurumların vergi yükümlülüklerini yerine getirmeleri amaçlanmıştır. İngiltere’de vergi türlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Gelir Vergisi,
- Kurumlar Vergisi,
- VAT,
- Belediye Vergisi,
- Ulusal Sigorta.
Gelir Vergisi
Bireylerin maaş ve kira geliri gibi kişisel kazançları üzerinden ödedikleri vergiye gelir vergisi adı verilir. Gelir vergisi, İngiltere’de ikamet eden kişilerin tabi olduğu bir vergi türüdür. Vergi oranları kazançlara göre değişiklik göstermekle birlikte alt sınır ve oranlar her yıl yenilenir. Gelir vergisi, bir dönem boyunca elde edilen toplam gelir üzerinden hesaplanır.
Limited şirket direktörlerinin kanunen gelir vergisinden muaf tutulan kişisel gelir miktarından daha yüksek kazanç elde etmesi hâlinde, gelir vergisi şirketin PAYE adı verilen kazandıkça öde planı vasıtasıyla ödenir. Şirketten elde edilen kâr miktarının vergilendirilmesiyse kişisel gelir mali durum beyannamesi aracılığıyla yapılır.
Temettü ödeneği kapsamında hisse senedi satışı gibi varlıkların satışından elde edilen gelirler sermaye kazançları kategorisinde değerlendirilir. Bu gibi kazançlarda ayrı bir vergilendirme usulüne gidildiğinden bunlar için gelir vergisi ödenmemektedir.
İngiltere’de vergi dönemi her yıl 5 Nisan’da biter ve ardından yeni dönem başlar. Self Assessment adı verilen mali durum beyannamesinin hazırlanması ve ödemesi için vergi mükellefine bir sonraki yılın 31 Ocak gününe kadar süre verilir.
Kurumlar Vergisi
Limited şirketlerin yıl boyunca elde ettikleri mali kazançlar üzerinden alınan bir vergi türüdür. Elde edilen gelirlerden işletme giderleri ve maaşlar çıkarıldığında geriye kalan net gelir üzerinden alınır. Kurumlar vergisinin ödenmesi için şirketin mali yılının sona ermesinden itibaren 9 ay ve 1 günlük süre öngörülmüş olup bu süre içinde vergi beyan edilmeli ve ödenmelidir. İngiltere vergi sisteminde kurumlar vergisi oranları şirketin yıllık gelir miktarına göre değişmektedir.
İngiltere’de kurumlar vergisi ödemekle yükümlü kurumlar limited şirketler, Birleşik Krallık’ta şubesi veya ofisi bulunan yabancı şirketler ve dernek, kooperatif veya bağımsız diğer kuruluşlardır. İngiltere’de mukim olmayan ve herhangi vize veya çalışma iznine sahip olmayan yabancılar limited şirket kurabildiğinden kurumlar vergisi ödemekle yükümlüdür.
VAT
Value Added Tax (Katma Değer Vergisi) Türkiye’de olduğu gibi İngiltere vergi sisteminde de yer almaktadır. Farklı ürün ve hizmet türleri için çeşitli oranlar belirlenirken serbest çalışanların yıllık satış tutarları üzerinden vergilendirmeye tabi tutulmasını ilke edinir.
İngiltere’de her şirketin VAT kaydını yapması zorunlu değildir. Ancak 1 Nisan 2024’te yürürlüğe giren yeni düzenlemeye göre, İngiltere’de yıllık £90.000 üstünde gelire sahip olanların VAT yükümlülüğü bulunur. Ayrıca, %0 VAT oranına tabi ürün ve hizmet satışı yapan işletmeler de vergi muafiyetini sağlamak amacıyla vergi sistemine kayıt yaptırmakla yükümlüdür.
Belediye Vergisi
Council Tax olarak adlandırılan belediye vergisi, belediyelerin sunduğu hizmetleri finanse etmek için kullanılır. Bu vergi türüyle ulaşım, sağlık, eğitim ve itfaiye gibi hizmetler için finansman sağlanır. Belediye vergisi; mülkün yapım yılına, oda sayısına, kat yüksekliğine, evin türüne ve kullanım durumuna göre değişiklik gösterir.
Vergi miktarını belirleyen bir başka unsursa mülkte yaşayan kişi sayısı ve kişilerin nitelikleridir. Mülkte hasta, yaşlı, öğrenci veya kamu hizmetlisi gibi kişiler yaşıyorsa belediye vergisinde indirim sağlanabilir.
Belediye vergisinin miktarını evde yaşayan kişi sayısı veya mülk sahibinin sahip olduğu ev sayısı gibi faktörler de belirleyebilir. İş amaçlı kullanılan ticari mülkler üzerinden de belediye vergisi alınır. Bu vergi için her yıl şubat veya mart aylarında gönderilen vergi faturasının doğrudan yerel belediyeye ödenmesi gerekir.
Ulusal Sigorta
Ulusal Sigorta, çalışanların emeklilik ve diğer sosyal güvenlik haklarını güvence altına alan bir sistemdir. Hem çalışanların hem işverenlerin rol oynadığı ulusal sigorta sistemi; emeklilik maaşı, hastalık, işsizlik ve doğum izni gibi durumlar için de sosyal güvence sağlar. Ulusal sigorta vergi türü için işveren kaydın gerçekleştirilmesi ve NIC (National Insurance Contributions) ödemeleri yapma prosedürü belirlenmiştir.
Limited şirket çalışanları için kazançları üzerinden PAYE sistemi öngörülmüştür. Çalışanlar gelecekteki sosyal güvenlik haklarından yararlanma şansı elde etmek için ulusal sigorta ödemelerini her yıl 31 Ocak tarihine kadar Her Majesty’s Revenue and Customs (HMRC)’a yapmalıdır.
İngiltere’de Vergi Oranları 2024
İngiltere’de vergi türlerine ilişkin oranlar belirli kriterlere göre belirlenir. Gelir vergisi, kurumlar vergisi ve VAT’a ait vergi oranları aşağıdaki gibidir.
Gelir Vergisi
Elde edilen gelir üzerinden ödenen bu vergi türü, kazanç miktarı ve kaynağına göre çeşitlilik gösterir.
- Kişisel Muafiyet: 12.570£ kadar %0,
- Temel Oran: 12.571-50.270£ arası %20,
- Yüksek Oran: 50.271-125.140£ arası %40,
- Ek Oran: 125.140£ üzeri %45 olarak uygulanır.
Kurumlar Vergisi
Kurumlar vergisinde oranın kâra bağlı olarak değişkenlik gösterdiği bir sistem bulunmaktadır.
- 50.000£ altı kâr için %19,
- 50.000£ ile 250.000 £ arasında kâr için kademeli olarak %19-%25 arasında uygulanan vergi,
- 250.000£ üstü kâr için %25 vergi uygulanır.
Kurumlar vergisinin alt (%19) ve üst (%25) sınırı bulunur. Eğer şirketin kârı 50.000£ ile 250.000 £ arasındaysa marjinal yardım almaya hak kazanılabilir. Muhasebe döneminin 12 aydan kısa olması ve şirketin sahip olduğu “ilişkili şirket” sayısı oran üzerinde belirleyicidir.
VAT
Katma değer vergisi (VAT) sistemine kayıtlı ürün veya hizmet satışı gerçekleştiren işletmeler için belirlenen vergidir.
- Standart oran %20,
- İndirimli oran %5 ve %0 şeklindedir.
İngiltere’de Şirketlerin Vergi Yükümlülükleri Nelerdir?
İngiltere’de şirketlerin ödemekle yükümlü olduğu vergiler şu şekildedir:
- Kurumlar Vergisi,
- Gelir Vergisi,
- Katma Değer Vergisi (VAT),
- Ulusal Sigorta Giderleri (NICs),
- İşletme Emlak Vergisi (Business Rates).
İngiltere vergi sistemi, şirket bünyesindeki ortakları ve çalışanları vergi yükümlüsü olarak belirlemiştir. Şirket ve ortakların gelir vergisi, kurumlar vergisi, VAT, ulusal sigorta ve işletme emlak vergisi yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerekir. Gelir vergisi bireylerin maaş gibi kazançlardan elde ettiği gelirler üzerinden alınır. Bu nedenle limited şirket müdürlerinin veya tüccarların da bu vergiye tabi olduğunu eklemek gerekir.
İngiltere’de Vergi Muafiyeti Var mı?
İngiltere vergi yasalarına göre, İngiltere’de 183 günden az kalanlar, İngiltere’de ikamet adresi bulunmayan kişiler ve yıllık geliri 12.570£ altında olanlar vergiden muaf tutulmuştur. Çifte vergilendirmeyi önlemek amacıyla İngiltere ve ilgili ülke arasında yapılan anlaşmanın varlığı hâlinde de vergi muafiyeti sağlanabilir. Son olarak İngiltere gelir vergisinde tüm kazanç türleri için vergi ödenmesi şart koşulmamış olup bazı istisnaları bulunur:
- Serbest meslekten elde edilen ilk 1.000£ değerindeki ticari gelir,
- Kiralanan mülkten elde edilen ilk 1.000£ gelir,
- Bireysel tasarruf hesapları ve ulusal tasarruf sertifikaları gibi vergiden muaf hesaplardan elde edilen gelir,
- Bazı devlet yardımları,
- Ulusal piyango kazançları veya prim tahvili,
- Şirket hisselerinden elde edilen kâr,
- Evdeki kiracıdan alınan kiranın oda kiralama programı sınırının altında olması.
İngiltere ile Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması Var mı?
Çifte vergilendirme, veriye konu olan kazancın birden fazla kez vergilendirilmesi anlamına gelir. Türkiye ve İngiltere arasında 19/10/1988 Tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Türkiye Cumhuriyeti İle Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Gelir ve Sermaye Değer Artış Kazançları Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması” imzalanmıştır. Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmasına konu vergiler Türkiye’de gelir ve kurumlar vergisidir. İngiltere için belirlenen vergi türleriyse gelir, kurumlar ve sermaye değer artış kazançları vergisidir.
İngiltere’deki Girişiminiz İçin En Büyük Yardımcınız: Mükellef
Mükellef olarak hayalini kurduğunuz girişim fikrini hayata geçirmeniz için yalnızca Türkiye’de değil İngiltere’de de yanınızdayız. Şirket kuruluşundan çevrim içi muhasebeye, sanal ofisten marka tesciline kadar pek çok hizmetimizle size destek oluyoruz. Fiziki alan sınırlarını tamamen ortadan kaldıran çalışma sistemimiz sayesinde siz de dilediğiniz yerden şirketinizi kurabilir, hayallerinizdeki girişimi hayata geçirebilirsiniz.
Yararlanılan Kaynaklar
https://www.gov.uk/income-tax-rates
https://www.gov.uk/corporation-tax