İngiltere’de şirket direktörü olmak, yasal sorumlulukların titizlikle yerine getirilmesini gerektiren stratejik bir pozisyondur. Şirketin finansal yönetiminden paydaşların haklarının korunmasına, yasal raporlamaların Companies House’a sunulmasına kadar geniş bir görev alanı vardır. Peki, İngiltere’de bir şirket direktörü olmanın şartları nelerdir? VAT muafiyeti, şirket borçlarından sorumluluk ve direktörün görevden alınma süreci nasıl işler?
İngiltere’de Şirket Direktörü Nedir?
İngiltere’de bir şirket direktörü, şirketin yönetiminden sorumlu olan kişidir. İngiltere’de kurulmuş bir şirketin direktörü olmak İngiltere’nin şirketler kanununda belirtilen belirli görevleri yerine getirmeyi gerekli kılar. Yasal yükümlülükler arasında karar alma süreçlerinde etiğe uygunluk, şirketin mali tablolarını denetleme ve paydaşların çıkarlarını koruma gibi görevler yer alır.
Bu pozisyona dair detaylar, pozisyonun gerektirdiği sorumluluklar Company House ve Companies Act 2006 gibi yasal kaynaklarda yer alır. Şirket direktörleri şirketin başarısı için kritik bir role sahiptir. Bu nedenle yasal sorumlulukları da oldukça önemlidir.
Şirket Direktörü Ne Yapar?
İngiltere’de şirket direktörlüğü görevini yapan kişi şirket çıkarını gözetmek, yasalara uygun hareket etmek ve hissedarların haklarını korumakla yükümlüdür. Şirket direktörlerinin bazı temel görevleri vardır. Bu görevler:
- Vergi ve finansal yönetim,
- Yönetim yetkileri ve karar alma,
- Risk yönetimi.
Aynı zamanda Birleşik Krallık’ta her türlü şirket kuruluşundan sorumlu olan Companies House’a düzenli rapor verilmesi, zorunlu kurallar arasındadır.
Şirket direktörü İngiltere’de kurulması planlanan bir şirketin tüm yönetiminden sorumlu olan, karar alma süreçlerinde aktif rol alarak şirketin geleceğine yönelik etkin stratejileri üretme ve geliştirme konusundaki deneyimlerini faaliyete geçirerek şirketin ilerlemesini sağlar.
Şirket direktörü sorumluluğundaki şirketin finansal ve mali yönetiminde aktif rol üstlenir. Temel hedefi şirketin giderlerini minimize etmek ve kârını artırmaktır. Bu süreçte şirket çalışanlarının ve hissedarların haklarını gözetir, yasal çerçeveye uygun bir çalışma disiplini sergiler.
Şirket direktörünün en önemli yükümlülüklerinden biri görevini yasalara uygun şekilde yerine getirmektir. Bu çerçevede sadece şirket içindeki süreçlerle sınırlı kalmayıp sosyal sorumluluk bilinciyle çevreye ve topluma karşı da duyarlı olması beklenir. Böylelikle şirketin sürdürülebilirliğini sağlarken toplumsal faydayı da gözeten bir yönetim anlayışı benimsenmiş olur.
İngiltere Kurumsal Yönetim Kanunu 2024 yılında güncellendi. Provision 10’e göre 9 yıldır görevde olan direktörün göreve devam etmesi için dikkatli bir değerlendirme yapılması gerektiği belirtilir. Direktör görevini sürdürmeye devam edecekse yatırımcıların ve diğer paydaşların şirketin uzun vadeli yönetim planını daha iyi anlamaları sağlanmalıdır. Bu süreç, kapsamlı açıklamalarla desteklenmeli ve halefiyet stratejilerine yönelik net bilgiler içermelidir. Bu sayede direktörlerin görev süresinin uzatılmasının gerekçeleri açık bir şekilde ortaya konarak paydaşlar nezdinde güven ortamı oluşturulabilir.
Kimler Şirket Direktörü Olabilir?
Şirket direktörlüğü için özel bir eğitim ya da diploma gerekemese de yöneticilik, finans yönetimi alanlarında ve sektörde deneyim sahibi olunması tercih edilir. Şirket direktörünün hissedar olma zorunluluğu bulunmaz yani şirket direktörlüğünü bağımsız bir şekilde de yürütülebilir. Genel çerçevede bu şartları sağlayan kişiler şirket direktörü olabilir.
İngiltere’de Şirket Direktörü Olma Şartları
Şirketin yasal çerçevede etkili bir yönetim sağlaması ve şirketin sürdürülebilirliğinin güvence altına alınması için direktör seçimi kritik öneme sahiptir. İngiltere’de şirket direktörü olmak için belli başlı kriterlerin sağlanması gerekir.
- Yaş Sınırı: Direktörün 16 yaşını doldurmuş olması gerekir.
- Yasal Kısıtlılık: Yönetici olmaktan kısıtlanmamış olması gerekir.
- Yetersizlik Durumları: Daha önce iflas etmiş ve iflas yasağına tabi olan kişiler ancak belirli koşullar altında direktör olabilir.
İngiltere’de şirket direktörü olmak için İngiliz vatandaşı olma zorunluluğu aranmaz. Herhangi bir ülkenin vatandaşı belli yasal şartları yerine getirdiği takdirde bu görevi sürdürebilir. Ancak İngiltere’de yerleşik bir şirket direktörüne sahip olmak birtakım vergi avantajları sağlayabilir.
Neden İngiltere’de Şirketiniz İçin Direktöre İhtiyacınız Var?
Yasa gereği İngiltere’de bir limited şirketiniz varsa en az bir tane şirket direktörlüğü faaliyetini yürüten sorumlunuzun olması gerekir. Bu sadece yasal gereklilik olarak da düşünülmemelidir. Şirketinizin başarıya ulaşmasında stratejik çözüm arayışında olan ve finans raporlamasından vergi beyanlarına kadar tüm resmî süreçleri üstlenen bir pozisyon olduğu için kritik bir öneme sahiptir. Ayrıca şirket direktörüne sahip olan şirketler VAT’den gerekli şartları sağladığında muaf olabilir.
İngiltere’de Şirket Direktörü Olan İşletmeler İçin VAT Muafiyeti
VAT (Value Added Tax), İngiltere’de bir malın üretimden tüketime kadar kazandığı katma değer üzerinden tahsil edilen bir harcama vergisidir. Son 12 ayda £90.000 ciro sınırını aşmamış işletmeler VAT’den muaf olabilir. Fakat bunun için İngiltere’de yerleşik bir şirket direktörüne ihtiyaç vardır. Söz konusu katma değer vergisinin ödenmesi gerektiği ciroya ulaşıldığında veya gönüllü olarak ödenmesi için başvurulduğunda bu, şirketin prestijini olumlu etkiler.
Direktörler İngiltere’deki Şirketin Borçlarından Sorumlu mudur?
İngiltere’de şirket direktörleri normal şartlarda şirketin borçlarından sorumlu değildir. İngiltere’de limited şirketler tüzel kişiliğe sahiptir. Bu demek oluyor ki şirket borçları direktörlerin kişisel mal varlığına dokunmayacak olup şirket borçlarının direktörlerin kişisel sorumluluğunun dışında tutulur.
Ancak istisnai olarak durum tam tersine dönebilir. Şirket direktörünün hak ve sorumluluğunu kötü amaçla kullanması, şirketin haklarını kendi çıkarları doğrultusunda kullanması, şirketin borçlanması hâlinde kredi çekmeye devam etmesi gibi durumlarda direktörler kişisel bir sorumlulukla karşılaşabilir.
İngiltere’deki Şirketinize Nasıl Direktör Ekleyebilirsiniz?
Ticari faaliyetlerinizi yurt dışına taşımak ve finansal süreçlerinizi yönetmek için bir şirket direktörüne ihtiyaç duyuyorsanız şirket kuruluşundan online ön muhasebe programına, yasal adres almadan dijital banka hesabı açılışına kadar birçok hizmeti tek platform üzerinden alabileceğiniz danışmanlık firmalarını araştırabilirsiniz. Danışmalık şirketi aracılığıyla veya kendi iş bağlantılarınızı kullanarak İngiltere’deki şirketinize şu adımlarla direktör ekleyebilirsiniz:
- Direktör adayının yasal uygunluğu kontrol edilmeli.
- Direktör ataması için yönetim kurulu toplantısı gerçekleştirilmeli.
- Appointment of Director (form AP01) formu doldurulmalı. Bu form direktörün adı, adresi, doğrum yeri gibi bilgileri içerir.
- Form çevrim içi olarak veya posta yoluyla Company House’a gönderilmeli.
- Hissedarlara bildirimde bulunulur.
İngiltere’deki Şirketinizden Direktör Nasıl Kaldırılır?
İngiltere’deki şirketinizden direktörün kaldırılmasının birkaç yolu vardır. Bu süreç genellikle şirketin ana sözleşmesiyle veya şirket tüzüğüyle düzenlenir. Özel olarak belirlenmeyen durumlarda Companies Act 2006 uyarınca hissedarlar bir şirket toplantısı huzurunda oy çokluğuyla direktörün işinin sonlanmasına karar verebilir.
Şirket direktörünün ayrılmasının diğer yollarıysa şunlardır:
- Şirket direktörünün istifasını vermesi,
- Şirketin ana sözleşmesi ve tüzüğü çerçevesinde şirket direktörünün kural ihlali sonucu direkt görevden alınması,
- Direktörün görevini yerine getirme yeteneğini etkileyecek şekilde sağlık durumunun kötüleşmesi durumunda şirketle ilişiğinin kesilmesi.
Companies Act 2006 ile yapılandırılan bu işlemin adımları şöyledir:
- Yönetim kurulu toplantısı düzenlenir.
- Hissedarların onayı alınır.
- Direktörün görevden alındığını bildirmek için Termination of Director formu (form TM01) doldurulur.
- Form çevrim içi olarak veya posta yoluyla Company House’a gönderilir.
- Hissedarlara bildirimde bulunulur.
- İhtiyaç durumuna göre yeni direktör atama süreci başlar.
İngiltere’de Kapatılan Şirketin Direktörüne Ne Olur?
İngiltere’de bir şirket kapatıldığında şirket direktörünün yetkileri tamamen sona erer. Şirketin varlıkları ve faaliyetleri üzerinde herhangi bir kontrolü kalmadığı gibi şirket adına ya da şirketi temsilen işlem yapma yetkisi de ortadan kalkar. Bu yetki kaybı İngiltere’deki mevzuata göre belirli bir süreyle sınırlıdır. Kapatılan bir şirketin direktörü artık şirketle ilgili hiçbir işlemde bulunamaz ve şirket adına herhangi bir karar verme yetkisine sahip değildir.
Şirket kapatıldığında farklı durumlar oluşabilir:
- Yasal Sorumluluk: Tasfiye sürecinde direktörün yasal sorumlulukları devam edebilir. Şirketin borçları varsa ve şirketin kapanış süreci doğru yönetilmezse bu borçlardan direktör sorumlu tutulabilir.
- İflas: Şirket iflas ettiyse ve bu süreçte direktör kötü yönetim, dolandırıcılık gibi eylemlerde bulunmuşsa yargılanabilir.
- Yasaklılık: Kapatılan bir şirketin direktörü belirli bir süre başka bir şirketin direktörü olamaz.
Mükellef ile İngiltere’de Şirket Sahibi Olun!
Mükellef olarak Türkiye’de ve dünya genelinde girişimcilerin hayallerini diledikleri yerden hayata geçirmelerini sağlamak amacıyla pratik, hızlı ve zahmetsiz çözümler sunuyoruz. Müşterilerimize en verimli deneyimi sunmayı hedefliyoruz. İngiltere’de şirket kurma ve bu şirketi yönetme sürecinde size destek oluyor, hayallerinizin gerçeğe dönüşmesine katkı sunuyoruz. Siz de mutlu Mükellef müşterileri arasına katılmak için hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz!
Yararlanılan Kaynaklar
https://witansolicitors.co.uk/director-removals
https://www.gov.uk/guidance/being-a-company-director
https://www.gov.uk/government/publications/appoint-a-director-ap01