PSC kaydı şirketlerin şeffaflık ilkesine uygun hareket etmesini sağlayan ve nihai faydalanıcı bilgisinin resmî olarak beyan edilmesini içeren önemli bir adım. Özellikle uluslararası yatırım ve finansal denetim süreçlerinde güvenliği artıran bu kayıt, şirketlerin şeffaf şekilde faaliyetlerine devam etmelerini sağlar. Şirketlerin yasal uyumluluğunu güçlendirmede ve yatırımcı güvenini artırmada da etkili olur. Yazımızda PSC kaydının ne olduğuna, nasıl yapıldığına ve sıkça sorulan sorulara dair detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.
PSC (Person with Significant Control) Nedir?
Person with Significant Control (PSC), Türkçeye “Önemli Kontrol Sahibi Kişi” olarak çevrilir. PSC bir şirketin karar alma süreçlerinde doğrudan ya da dolaylı biçimde etkili olan gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder. Bu kavram özellikle Birleşik Krallık şirketler hukukunda öne çıkarak şirketlerin mülkiyet yapılarının ve kontrol ilişkilerinin şeffaflaştırılmasını amaçlar.
PSC sadece hisse sahipliğini değil, aynı zamanda oy kullanma hakkına sahip olanları, şirket yönetimini etkileme gücüne sahip bireyleri veya belirli anlaşmalar aracılığıyla şirketin faaliyetlerine yön verebilen kişi ya da kurumları da kapsar. Dolayısıyla bir şirketin genel işleyişi üzerinde belirleyici nitelikte söz sahibi olan herkes belirli yasal eşikleri karşılaması durumunda PSC olarak değerlendirilebilir.
PSC uygulaması şirketlerin kimler tarafından kontrol edildiğinin açık bir biçimde ortaya konmasını sağlar. Bu sayede mali suçlarla daha kolay mücadele edilerek yasa dışı faaliyetlerin önüne geçilebilir. Ayrıca yatırımcılar, devlet kurumları ve diğer paydaşlar için güvenilir ve izlenebilir bir iş ortamı tesis edilebilir.
PSC Kaydına Girilecek Bilgiler Nelerdir?
PSC kaydı oluşturulurken bildirilen kişiye dair doğru ve detaylı bilgilerin iletilmesi gerekir. Kayıt yalnızca Companies House sistemine değil, şirketin kendi bünyesinde tuttuğu resmî kayıt defterine de işlenmelidir. Şirketin yönetim ve denetim süreçlerinde şeffaflık sağlamak amacıyla PSC kaydına dair belirli bilgiler belirtilmelidir. İşte kayıt sırasında girilmesi gereken bilgiler:
- PSC’nin Tam Adı: Kişinin tam ve doğru adı belirtilmelidir.
- Doğum Tarihi: PSC olarak seçilen kişinin doğum tarihi ay ve yıl olarak kaydedilmelidir.
- Uyruğu ve Yaşadığı Ülke: PSC’nin vatandaşı olduğu ülke ve ikamet ettiği ülke bilgileri belirtilmelidir.
- Hukuki İkamet Adresi: Kişinin ikamet ettiği yerin adresi yazılmalıdır.
- Şirketteki Kontrol Şekli: PSC’nin oy hakkı, hissedarlık ve yönetim yetkisi gibi kontrol türleri açıklanmalıdır.
- Bildirim Tarihi (Gerekirse): Eğer daha önce kaydedilen bilgilerde herhangi bir değişiklik yapılmışsa bu değişikliğin bildirildiği tarih de kaydedilmelidir.
Bütün bu bilgiler şirketlerin iç denetim süreçlerini sağlamlaştırmak ve kamusal şeffaflığı artırmak amacıyla kullanıldığı için büyük önem taşır. Verilecek bilgilerin doğru olması kadar bunların güncel tutulması da büyük önem taşır. Eski veya değişmiş bilgiler kayıtta bırakılmamalıdır. Şirketin her zaman doğru ve güncel bilgilere sahip olması kurumsal şeffaflık ve yasal uyum açısından kritik bir öneme sahiptir.
PSC Kaydını Kim Tutmakla Yükümlüdür?
Birleşik Krallık’ta faaliyet gösteren özel limited şirketler, limited şirketler ve bazı diğer şirket türleri Person with Significant Control (PSC) kaydını tutmakla yükümlüdür. Şirketin yöneticileri PSC kaydını oluşturmak, güncel tutmak ve doğru bilgiler sağlamakla yükümlüdür. Eğer birden fazla müdür varsa sorumluluklar paylaşılabilir ancak yükümlülük şirket faaliyet gösterdiği sürece devam eder.
Şirketler her faaliyet döneminde PSC belirlemekle ve kayda geçirmekle sorumludur. Bir PSC bulunuyorsa bu kişinin adı, adresi, doğum tarihi ve şirket üzerindeki etkisi gibi bilgiler kaydedilmelidir. PSC tespit edilemiyorsa da şirket PSC’nin henüz belirlenmediğini belirten bir bildiri yapmalıdır.
Yöneticilerin PSC kayıtlarının her zaman doğru ve güncel olduğundan emin olmaları gerekir. Ayrıca bu bilgiler şirketin şeffaflığını artırmak ve hukuki denetim gereksinimlerini karşılamak amacıyla Companies House’a da bildirilmelidir. Doğru tutulan kayıtlar sayesinde mali denetimlerde kolaylık sağlanır. Ayrıca uluslararası ticari ilişkilerde, finansal kuruluşlarla yapılan işlemlerde ve yatırım başvurularında bu kayıtlar referans alınabilir.
PSC Kaydını Güncellemek ve Companies House’a PSC Bilgisi Vermek
Şirketin PSC’si, PSC’nin adresi ve kontrol oranı gibi konularında meydana gelen değişikliklerinin kayıtlara işlenmesi gerekir. Güncellemeler yalnızca hisse değişimlerinden ibaret değildir ve her türlü kontrol değişikliğini içerir. Şirketler değişiklikleri şirket içi kayıtlara 14 gün içinde işlemeli ve bu bilgileri 30 gün içinde Companies House’a bildirmelidir.
PSC’nin kayıtlarda doğru şekilde yer alması şirketin sahiplik yapısının şeffaf bir şekilde sunulmasına yardımcı olur. Şirketlerin PSC bilgilerini doğru şekilde güncellemesi şirketin dışarıya karşı güvenilirliğini ve itibarını artırır. Böylelikle yatırımcılar ve iş ortakları şirketin finansal durumu ve yönetim yapısı hakkında bilgi sahibi olabilir.
Şirketin faaliyetlerine ve stratejilerine ilişkin güncel bilgilerin kaydedilmesi şirket içi operasyonlar, şirket dışı denetimler ve potansiyel iş birlikleri için de kritik bir öneme sahiptir. PSC güncellemeleri şirket birleşmeleri, yönetim değişiklikleri veya yeni sözleşmeler gibi dolaylı kontrol biçimlerini de kapsayabilir. Bu tür gelişmelerin kayıtlara yansıtılması sadece yasal uyuma değil, risk yönetimine ve stratejik planlamaya da katkıda bulunabilir.
Girişim Yolculuğunun Güvenilir Rehberi: Mükellef
Mükellef olarak İngiltere’de şirket kurma ve yönetme süreçlerinizin her aşamasında size yol gösteriyoruz. Fiziksel bir sınırlama olmaksızın yurt içinde veya yurt dışında şirket kurulumu, vergi beyanı ve şirket adresi gibi işlemleri kolayca halletmenizi sağlıyoruz.
Siz de hemen mutlu Mükellef müşterileri arasına dâhil olabilir, e-ticaret entegrasyonu ve teşvik sorgulama gibi hizmetlerimizle gerekli prosedürleri hızlıca tamamlayabilirsiniz. Profesyonel ekibimizden faydalanarak şirketinizin gelişimine katkıda bulunabilirsiniz. Hemen üye olun, sizi arayalım!
Sıkça Sorulan Sorular
PSC (people with significant control) hakkında sıkça sorulan sorulara buradan ulaşabilirsiniz.
PSC Kaydını Boş Bırakabilir miyim?
Birleşik Krallık’ta kayıtlı şirketler için zorunlu olan PSC kaydı boş bırakılmamalıdır. Şirketin kayıtlı temsilcisinin bilgileri mutlaka PSC kaydına yazılmalıdır. PSC bilgileri şirketin şeffaflığı ve takip edilebilirliği açısından oldukça önemlidir.
PSC Bilgilerini Ne Kadar Süreyle Saklamak Gerekiyor?
PSC bilgileri şirket faaliyet göstermeye devam ettikçe saklanmalıdır. Şirket kapatıldığında dahi bu kayıtların şirketin kapanışından itibaren en az 6 yıl boyunca muhafaza edilmesi gerekir. Bu süre denetimde ve yasal incelemelerde geçmiş kayıtların kontrol edilebilmesi amacıyla belirlenmiştir. Ayrıca PSC’de bir değişiklik olduğunda önceki bilgiler silinmeden güncel dğişiklikler kaydedilebilir. Böylelikle şirketin sahiplik yapısındaki tarihsel değişim korunmuş olur.
Hangi Şirketler PSC Sicilinin Tutulmasından Muaftır?
PSC sicilinden muaf sayılan şirketler genellikle daha büyük olan ve düzenlenen kuruluşlardır. PSC sicilinin tutulmasından muaf şirketler şu şekildedir:
Halka açık şirketler,
Regüle edilen borsa şirketleri,
Tamamen başka bir PSC bildirme yükümlülüğü olan tüzel kişilik tarafından sahip olunan şirketler,
Bazı özel vakıflar veya hayır kurumları.
Bir Şirkette Person with Significant Control Nasıl Bulunur?
Şirket üzerinde kontrolü ele alıcak kişinin birden fazla özelliği karşılaması gerekir. PSC seçimi şirketin geleceği için oldukça önemlidir. Bir şirkette PSC’nin kim olacağına karar verme sürecinde göz önünde bulundurulması gereken noktalar şunlardır: şirketin %25 veya daha fazla hissesine sahip olmak, oy haklarının %25 veya fazlasını elinde bulundurmak, şirketin yönetimini önemli ölçüde etkilemede veya kontrol etmede yetkili olmak. Seçilecek kişi gerçek bir kişi olabileceği gibi bazı durumlarda tüzel bir kişilik de olabilir. Şirket kuruluş aşamasında bu kişileri belirleyip kayıt altına almalı ve daha sonra değişiklik oldukça PSC kaydını güncellemelidir.
Yararlanılan Kaynaklar
https://www.gov.uk/guidance/people-with-significant-control-pscs
https://www.gov.uk/government/publications/company-registers
