fizibilite nedir, fizibilite çalışması nasıl yapılır

Fizibilite Nedir? Fizibilite Çalışması Nasıl Yapılır?

Yayın Tarihi: Güncelleme Tarihi:

Projelerin başarısını sağlamak için yapılan analiz ve planlama çalışmaları arasında fizibilite çalışmaları önemli yer tutar. Çünkü günümüzde projelerin başarısını öngörmek ve doğru kararlar almak için fizibilite çalışmaları vazgeçilmez bir araçtır. Fizibilite, projenin uygulanabilirliğini ve başarı potansiyelini değerlendiren detaylı inceleme süreci olduğundan büyük ya da küçük ölçekli olması fark etmeksizin tüm işletmelerin önceliği olmalıdır. Peki fizibilite nedir? Ne zaman, nasıl yapılır? Gelin, girişimlerinizin başarılı olmasında büyük payı olan fizibilite çalışmalarına birlikte göz atalım. 

Fizibilite Nedir?

Fizibilite; projenin veya girişimin ekonomik, teknik, operasyonel ve yasal açıdan uygulanabilirliğini değerlendirme sürecidir. Projenin potansiyel başarı durumu, karşılaşılabilecek zorluklar, maliyetler, beklenen getiriler detaylı şekilde analiz edilir. Yani projenin başlangıcından önce potansiyel riskleri, faydaları, olası engelleri belirlemek amacıyla yapılır. Dolayısıyla fizibilite çalışmaları, yatırımcılar/yöneticiler için kritik kararlar alırken rehberlik eden önemli bir araçtır.

Fizibilite, yalnızca projenin mevcut kaynaklarla gerçekleştirilebilir olup olmadığını belirlemekle kalmaz aynı zamanda projenin başarı potansiyelini ve uzun vadeli sürdürülebilirliğini de değerlendirir. Girişimin gerçekçiliğini ortaya çıkarmak için ideal bir araştırmadır. Böylece projenin başlangıcında doğru kararlar alınmasına, kaynakların verimli değerlendirilmesine olanak tanır. Örneğin; inşaat projesi, üretim tesisi ya da hizmet sunumu planlanırken fizibilite çalışmaları projenin her açıdan uygulanabilir olup olmadığını ortaya koyar. Analizler sayesinde projeye başlamadan önce gerekli düzeltmeler yapılabileceğinden projenin başarılı olma şansı artırılabilir.

Fizibilite Çalışması Nedir?

Projenin uygulanabilirliğini ve başarı potansiyelini değerlendirmek amacıyla yapılan kapsamlı analizlerle araştırmalara fizibilite çalışmaları denir. Söz konusu her araştırma, projenin ekonomik, teknik, yasal, operasyonel açıdan incelenmesini içerir. Çalışmalar, projelerin başlangıcında ya da önemli kararlar alınmadan önce yapılır.

Fizibilite çalışmaları, projenin tüm yönleriyle analiz edilmesini sağlar. Ekonomik analizler, projenin maliyetlerini ve beklenen getirilerini değerlendirirken teknik analizler, projenin teknik gereksinimlerini ve uygulanabilirliğini inceler. Yasal analizler, projenin yasal gereksinimlerini ve uyumluluğunu belirlerken; operasyonel analizler ise projenin işleyişini, sürdürülebilirliğini değerlendirir. Analizler sayesinde, projenin her aşaması detaylı şekilde inceleneceğinden olası riskler önceden belirlenerek gerekli önlemler alınır.

Fizibilite Çalışması Ne İşe Yarar?

Projelerin başarısını öngörmek ve olası riskleri minimize etmek için kullanılan fizibilite çalışmaları, projenin başlangıcında potansiyel zorlukları, maliyetleri ve faydaları belirleyerek yöneticilere/yatırımcılara daha bilinçli kararlar alma imkanı tanır. Fizibilite çalışmaları, proje kaynaklarının etkin kullanımını ve projenin sürdürülebilirliğini sağlamada da önemli rol oynar.

En önemli özelliği projelerin başarılı şekilde hayata geçirilmesi için gerekli olan bilgi ve verileri sağlamasıdır. Toplanan bilgiler, projenin her aşamasında alınacak kararların doğruluğunu ve projenin uzun vadeli başarısını garanti altına alır. Ayrıca fizibilite çalışmaları; projenin maliyetlerini, potansiyel getirilerini, risklerini değerlendirerek yatırımcıların/yöneticilerin kararlarını da olumlu yönde etkiler. Örneğin; yeni üretim tesisi kurmayı planlayan şirket için fizibilite çalışmaları, tesisin kurulacağı bölgenin uygunluğundan hammaddelerin temin edilebilirliğine ve lojistik imkanlarına kadar pek çok unsuru değerlendirir. Değerlendirmeler sonucunda, tesisin başarılı şekilde kurulup kurulamayacağına karar verilerek gerekli iyileştirmeler yapılır.

Fizibilite Çalışması Neden Önemlidir?

Fizibilite çalışmaları, projelerin başarısını sağlamak ve olası riskleri minimuma indirmek açısından gereklidir. Bir projenin fizibilitesi değerlendirilmediğinde beklenmedik sorunlar ya da maliyet artışları ortaya çıkabilir. Dolayısıyla fizibilite çalışmaları, bu tür olumsuz durumların önceden belirlenip önlenmesini sağlar. Ayrıca yatırımcılar ve yöneticiler için projenin karlılığı ile sürdürülebilirliğini değerlendirirken de önemli rehberlik sunar.

Projelerin başarılı şekilde hayata geçirilmesi için gerekli olan bilgi ve verileri sağlayan fizibilite çalışmaları, bilgiler sayesinde projenin her aşamasında alınacak kararların doğruluğunu ve projenin uzun vadeli başarısını destekler. Örneğin; büyük bir altyapı projesi olan köprü inşaatı düşünüldüğünde köprünün teknik gereksinimlerinden maliyet analizine, çevresel etkilere kadar her türlü faktör fizibilite çalışmaları sayesinde değerlendirilir. Böylece köprünün inşaatı sırasında veya sonrasında ortaya çıkabilecek tüm riskler/maliyetler öngörülebilir, gerekli önlemler alınabilir.

Fizibilite Çalışması Ne Zaman Yapılmalıdır?

Fizibilite çalışmaları, proje başlangıcında ve önemli kararlar alınmadan önce yapılmalıdır. Projenin ilk aşamasında yapılan fizibilite çalışmaları, projenin uygulanabilirliğini ve başarı potansiyelini belirlemeye yardımcı olur. Ayrıca projenin ilerleyen aşamalarında ve değişen koşullarda da fizibilite çalışmaları tekrarlanarak projenin sürdürülebilirliği, başarısı değerlendirilebilir. Örneğin; yazılım geliştirme projesinde çalışmaya başlamadan fizibilite yapılır, projenin teknik gereksinimlerinden maliyet analizine kadar her türlü faktörü değerlendirir. Projenin ilerleyen aşamalarında ise değişen teknoloji ile pazar koşullarına göre fizibilite çalışmaları tekrarlanarak projenin sürdürülebilirliği ile başarısı sağlanır.

Fizibilite Çalışması Nasıl Yapılır?

Fizibilite çalışması yapmak, detaylı bir analiz ve planlama süreci gerektirir. Çünkü fizibilite çalışması yaparken her aşamanın detaylı şekilde analiz edilmesi ve sonuçların değerlendirilmesi hayati önem taşır. Öncelikle projenin amacı ve hedefleri belirlenir. Ardından pazar analizi, teknik analiz, finansal ve yasal analiz gibi çeşitli değerlendirmeler yapılır. Tüm analizler, projenin uygulanabilirliğini ve başarı potansiyelini belirlemek için kullanılır. En son ise fizibilite raporu hazırlanarak proje yöneticilerine/yatırımcılara sunulur. Örneğin; e-ticaret şirketi kurmayı planlayan bir girişimci için fizibilite çalışmaları, pazar analizinden teknik gereksinimlerin belirlenmesine ve finansal analizlere kadar pek çok aşamadan oluşur.

New call-to-action

Fizibilite Çalışmasının Aşamaları Nelerdir?

Fizibilite çalışmasının aşamaları, bazen projeye göre değişiklik gösterebilir ancak genel olarak belli başlı adımlardan oluşur. Tüm süreç detaylı planlama ve analizlerle tamamlanır. Fizibilite araştırmalarında değişmeyen aşamalar ise şunlardır:

  • Proje Tanımı ve Amaçları: Projenin genel tanımı yapılır, hedefleri belirlenir. Bu aşamada; projenin amacı, hedef kitlesi, projenin sonuçları net şekilde ortaya konmalıdır.
  • Pazar Analizi: Pazar analizi; projenin hedef pazarını, rekabet durumunu, potansiyel müşterilerini belirlemeye yarar. Projenin başarılı olup olmayacağını belirlemek açısından önemli bir aşamadır.
  • Teknik Analiz: Projenin teknik gereksinimleri ve uygulanabilirliği değerlendirilir. Teknik analiz, genellikle projenin başarı potansiyelini belirlemek için yapılır.
  • Finansal Analiz: Projenin maliyetleri, gelir potansiyeli, finansal sürdürülebilirliği analiz edilir. Projenin bütçesi, maliyet tahminleri, gelir projeksiyonları yapılır.
  • Yasal Analiz: Projenin yasal gereksinimleri ve uyumluluğu incelenir. Projenin yasal izinleri, ruhsatları, yasal düzenlemeleri incelenir.
  • Risk Analizi: Projenin potansiyel riskleri ile ortaya çıkabilecek olumsuz durumların yönetimi değerlendirilir. Yani tüm riskler belirlenir, bu risklere karşı alınacak önlemler planlanır.
  • Fizibilite Raporu: Tüm analizlerin sonuçları bir araya getirilerek projenin fizibilite raporu hazırlanarak sunulur. Bu aşamada, projenin uygulanabilirliği ve başarı potansiyeli belirlenip proje yöneticilerine / yatırımcılara sunulacak olan fizibilite raporu hazırlanır.

Fizibilite Çalışması Örneği

Fizibilite çalışması örneği olarak yeni bir restoran açmayı planlayan girişimciyi ele alabiliriz. Girişimci, restoranın açılacağı bölgedeki pazar analizi ile başlar. Analiz; bölgedeki rekabet durumu, potansiyel müşteriler ile pazar taleplerinden oluşur. Ardından restoranın teknik gereksinimleri, ekipman ihtiyaçları, personel gereksinimleri belirlenir. Finansal analiz aşamasında; başlangıç maliyetleri, işletme giderleri, beklenen gelirler üzerine odaklanılır. Yasal analizde ise daha çok ruhsatları ve sağlık prosedürleri belirlenir. Tüm bu analizlerin sonuçları bir araya getirilerek restoranın fizibilite raporu hazırlanarak yatırımcılara sunulur.

Yeni bir kafe açmak için yapılacak fizibilite çalışmaları da proje amacı ile başlamalıdır. Kafenin konsepti, hedef kitlesi ve genel çerçevesi bu aşamada tanımlanır. Ardından, pazar analizi yapılır. Pazar analizi kafenin açılacağı bölgedeki rekabet durumunu, potansiyel müşterileri ve pazar taleplerini değerlendirir. Teknik analiz aşamasında kafenin teknik gereksinimleri, ekipman ve personel ihtiyaçları tespit edilir. Finansal analiz aşamasında kafenin başlangıç maliyetleri, işletme giderleri, beklenen gelirler hesaplanır. Kafenin satışını gerçekleştirdiği ürünlere göre yasal gereksinimleri, ruhsatlar ve sağlık kuralları ise yasal analiz aşamasında incelenir. Böylece kafenin tüm getiri, risk, pazar potansiyelleri yatırımcılara sunulacak hale getirilmiş olur.

Fizibilite çalışmaları sayesinde işletmenizin geleceğini öngörebilir, Mükellef ile finansal ve şirket açma süreçlerinizi kolaylaştırarak hayallerinize bir adım daha yaklaşabilirsiniz.

Fizibilite Çeşitleri Nelerdir?

Fizibilite çalışmaları, projelerin farklı yönlerini değerlendirerek uygulanabilirliğini ve başarı potansiyelini analiz eden kapsamlı süreçlerdir. Her projenin farklı ihtiyaçları ve zorlukları olduğu için fizibilite çalışmaları da çeşitli türlere ayrılır. Her biri projenin; teknik, finansal, yasal, operasyonel, zamansal açıdan değerlendirilmesini sağlar. Projenin her yönünü kapsayarak girişimin başarılı şekilde hayata geçirilmesi için gereken tüm bilgileri elde etmenize yardımcı olur. Fizibilite çeşitleri ise şunlardır: 

  • Teknik Fizibilite
  • Finansal Fizibilite
  • Yasal Fizibilite
  • Operasyonel Fizibilite
  • Zamansal Fizibilite

Teknik Fizibilite

Projenin teknik gereksinimlerinin ve bu gereksinimlerin karşılanabilirliğinin değerlendirilmesi teknik fizibilite sayesinde yapılır. Projenin uygulanabilirliği için gerekli olan teknoloji, ekipman, yazılım, teknik becerileri kapsar. Teknik fizibilite çalışmaları, projenin teknik zorluklarını, ihtiyaç duyulan kaynakları ve bu kaynakların mevcut olup olmadığını analiz eder. Örneğin; yazılım geliştirme projesinde kullanılacak programlama dilleri, yazılım altyapısı, teknik ekipmanlar bu değerlendirmede önemli rol oynar. Adından da anlaşılacağı üzere projenin teknik olarak mümkün olup olmadığını ve başarı oranını belirlemeye yardımcı olur.

Finansal Fizibilite

Finansal fizibilite, projenin mali açıdan uygulanabilirliğini, kârlılığını değerlendirmeye odaklanır. Analizde projenin başlangıç maliyetleri, işletme giderleri, beklenen gelirler ve yatırımın geri dönüş süresi ele alınır. Finansal fizibilite çalışmaları, projenin mali kaynaklarının yeterliliğini ve finansal risklerini analiz eder. Ayrıca projenin nakit akışını, finansman gereksinimlerini, yatırımın kârlılığını değerlendirir. Örneğin, yeni bir fabrika kurmayı planlayan şirket, bu analiz ile projenin maliyetlerini, finansal sürdürülebilirliğini, potansiyel getirisini belirler.

Yasal Fizibilite

Projenin, yasal gereksinimlere ve düzenlemelere uygunluğunu değerlendiren çalışma çeşidi yasal fizibilitedir. Projenin uygulanabilirliği için gerekli olan yasal izinler, ruhsatlar, düzenleyici gereksinimlerle yasal uyumluluk konularını kapsar. Yasal fizibilite çalışmaları, projenin yasal risklerini ve nasıl yönetileceğini ortaya çıkarır. Örneğin; bir inşaat projesinde yasal fizibilite çalışması; gerekli inşaat izinlerini, çevresel düzenlemeleri ve diğer yasal gereksinimleri değerlendirir.

Operasyonel Fizibilite

Operasyonel fizibilite, projenin fiziksel olarak uygulanabilirliğini, sürdürülebilirliğini değerlendirir. Projenin günlük işleyişini, operasyonel süreçlerini, personel gereksinimlerini, olası risklerini kapsar. Operasyonel fizibilite çalışmaları ise projenin hedeflerine ulaşıp ulaşamayacağını, bu hedeflere ulaşmak için gerekli olan kaynakları analiz eder. Örneğin; yeni bir restoran açmayı planlayan girişimci; operasyonel fizibilite çalışması ile restoranın işleyişini, personel gereksinimlerini ve operasyonel süreçlerini değerlendirir.

Zamansal Fizibilite

Projenin belirlenen zaman çerçevesinde tamamlanabilirliğini değerlendirmek için zamansal fizibilite yapılır. Projenin tamamlanma süresini, zaman yönetimi stratejilerini, projenin zamanla ilgili risklerini gözler önüne serer. Zamansal fizibilite çalışmaları, projenin zaman hedeflerine ulaşıp ulaşamayacağını ve bu hedeflere ulaşmak için gerekli olan zaman yönetimi stratejilerini analiz etmeye yarar. Örneğin, büyük bir etkinlik düzenlemeyi planlayan organizasyon, zamansal fizibilite çalışması ile etkinliğin hazırlık sürecini, zaman yönetimi stratejilerini, olası zaman risklerini değerlendirir.

fizibilite raporu nedir

Fizibilite Raporu Nedir?

Fizibilite raporu, projenin fizibilite çalışmalarının sonuçlarını özetleyen ve projenin uygulanabilirliğini, risklerini ve başarı potansiyelini değerlendiren kapsamlı belgedir. Söz konusu detaylı rapor, projenin ekonomik, teknik, yasal, operasyonel açıdan uygulanabilirliğini analiz ederek sonuçlarını sunar. Amacı ise proje yöneticilerine/yatırımcılara projenin uygulanabilirliği hakkında bilgi vermek, projenin başarılı olup olmayacağına dair değerlendirme sunmaktır. Projenin başlangıcında ve önemli karar aşamalarında yol gösterici bir belge olarak kullanılabilir.

Fizibilite Raporu Nasıl Hazırlanır?

Fizibilite raporu, projenin çeşitli açılardan değerlendirildiği kapsamlı doküman olduğundan raporun doğru şekilde hazırlanması projenin başarısını ve sürdürülebilirliğini doğrudan etkiler. Fizibilite raporunun hazırlanma sürecinde dikkat etmeniz gereken aşamalar ise şunlardır:

  • Fizibilite raporuna, projenin genel tanımı ve raporun amacını özetleyen bir giriş bölümüyle başlanır. Bölüm, raporun tamamına genel bakış sağlayarak okuyuculara projenin ana hatlarını sunar. Projenin hedefleri, temel varsayımlar ile raporda ele alınacak başlıca konular bu bölümde yer alır.
  • Ardından proje tanımı yapılarak devam edilir. Projenin amacı, kapsamı, hedef kitlesi ve projenin hangi sorunu çözmeyi hedeflediği açıklanır. Projenin arka planı, tarihçesi, mevcut durumu hakkında bilgi verilir. Böylece projenin neden önemli olduğu ile hangi ihtiyaçları karşılayacağı gösterilir.
  • Fizibilite çalışmasında kullanılan metodolojiler ve yaklaşımlar detaylandırılır. Hangi veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı, analiz teknikleriyle değerlendirme kriterleri açıklanır. Metodoloji sayesinde raporun bilimsel ve objektif temellere dayandığı gösterilir.
  • Daha sonra ise pazarın büyüklüğü, büyüme potansiyeli, müşteri segmentleri ve rekabet durumu analiz edilir. Pazar araştırmaları ve anketler gibi veri kaynakları kullanılarak elde edilen bulgular bu bölümde sunulur.
  • Projenin teknik gereksinimleri, kullanılacak teknolojiler açıklanarak devam edilir. Gerekli ekipmanlar, yazılımlar, üretim süreçleri ve teknik altyapı hakkında detaylı bilgi verilir. Teknik gereksinimlerin nasıl karşılanacağı, olası teknik zorlukların nasıl aşılacağı ise teknik gereksinimler bölümünde ele alınır.
  • Raporda sunulması gereken önemli konulardan biri de maliyetlerdir. Projenin mali sürdürülebilirliği, nakit akışı ile finansal riskler değerlendirilir. Bütçe tahminleri ve finansal tablolar bu bölümün önemli parçalarını oluşturur.
  • Ardından gerekli izinler, lisanslar, mevzuata uyum, yasal riskler analiz edilir. Projenin başarılı olması için yerine getirilmesi gereken yasal şartlar ile düzenlemeler burada detaylandırılır.
  • Operasyonel plan bölümünde ise projenin nasıl işletileceği, günlük operasyonların nasıl yönetileceği ve gerekli iş gücü gereksinimleri açıklanır.
  • Raporda bir de risk bölümü bulunur. Finansal, teknik, yasal, operasyonel riskler ayrı ayrı ele alınır ve bu risklerin minimize edilmesi için stratejiler geliştirilir.
  • En sonda ise fizibilite raporunun sonuç bölümü yer alır. Burada yapılan analizlerin özeti ve projenin genel değerlendirmesi bulunur.

Girişimlerinize Mükellef ile Yön Verin

Fizibilite çalışmaları ve raporlarının hazırlanması, bir projenin başarıyla tamamlanması adına büyük önem taşır. Bu süreçte profesyonel destek almak büyük avantaj sağlar. Mükellef, şirketinizi kurarken ve finansal süreçlerinizi yönetirken kolaylık sağlamak için uçtan uca hizmetler sunar. Türkiye’deki ve çeşitli ülkelerdeki girişim hayallerinizi gerçekleştirmenize yardımcı olmak için basit, hızlı ve zahmetsiz çözümler sunan Mükellef; profesyonel ve güvenilir ekibiyle şirket kurma, yönetme süreçlerinizde en iyi deneyimi yaşatmayı hedefler. Siz de yeni fikirlerinizi hayata geçirmek, iş süreçlerinizi optimize etmek adına Mükellef’in özel çözümlerine göz atabilirsiniz.

New call-to-action

Fizibilite Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Fizibilite hakkında daha fazla bilgi edinmek süreci daha iyi yönetmenize ve projenizin başarı oranını artırmanıza yardımcı olur. Aşağıda yer alan popüler sorularla yanıtlarını inceleyerek fizibilite hakkında bilgilerinizi tazeleyebilir ya da artırabilirsiniz.

Fizibilite Raporunu Kim Hazırlar?

Fizibilite raporunu genellikle proje yöneticileri, iş analistleri, mühendisler, finans uzmanları gibi uzmanlar hazırlar. Fizibilite raporunun hazırlanması, projenin başarısını sağlamak ve olası riskleri minimize etmek için gerekli olan bilgileri sunacağından uzmanlar tarafından yapılması önemlidir.

Pazar Durumu Fizibilite Raporunun Hangi Bölümünde Yer Alır?

Fizibilite raporunun pazar analizi bölümünde yer alan pazar durumu; pazarın büyüklüğü, trendler, rekabet durumu, müşteri ihtiyaçları hakkında bilgiler sağlar. Projenin başarısı hakkında önemli ipuçları verir.

Üretim Akış Şeması Fizibilite Raporunun Hangi Bölümünde Yer Alır?

Üretim akış şeması, fizibilite raporunun teknik analiz bölümünde yer alır. Şema, üretim sürecinin adımlarını, bu adımların nasıl yürütüleceğini gösterir. Dolayısıyla projenin teknik gereksinimlerini ve uygulanabilirliğini değerlendirmek adına önemlidir. Bu şema, üretim süreçlerinin verimliliğini, gerekli ekipmanları, iş gücü gereksinimlerini, teknik zorlukları belirlemeye yardımcı olur.

Sermaye Maliyetinin Belirlenmesi Fizibilite Çalışmasının Hangi Aşamasında Yapılır?

Finansal analiz aşamasında yapılan sermaye maliyeti ölçümü, projenin başlangıç maliyetlerini, işletme giderlerini, beklenen gelirlerini değerlendirir. Sermaye maliyeti, projenin finansal sürdürülebilirliğini ve yatırımın karlılığını belirlemek adına önemlidir. Çünkü finansal analiz, projenin mali kaynaklarının yeterliliğini ve finansal risklerini analiz edeceğinden bu aşamada sermaye maliyeti hesaplanarak projenin ekonomik açıdan uygulanabilir olup olmadığı ile yatırımın geri dönüş süresi belirlenir.



Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir