E-ihracatın sunduğu avantajlar, pek çok şirketi geleneksel ticaret yöntemlerinin yanına e-ihracatı da eklemeye sevk etti. Hızlı erişim ve maliyet tasarrufu başta olmak üzere çok sayıda avantajı beraberinde getiren e-ihracatta devlet tarafından sağlanan teşvikler de mevcut. Bu yazıda e-ihracat yapmak isteyen herkesin ihtiyacı olacak bilgilere yer verdik.
E-İhracat Nedir?
Bir şirketin ürünlerini veya hizmetlerini mikro ihracat kuralları çerçevesinde uluslararası pazara sunması e-ihracat olarak ifade edilir. E-ihracat faaliyetleri pek çok şekilde yapılabilir fakat ürünlerin ve hizmetlerin satışı genellikle çevrim içi platformlar veya pazar yerleri üzerinden gerçekleştirilir. Yeni nesil bir ticaret anlayışı olan e-ihracat sınır ötesi e-ticaret olarak da adlandırılır.
E-ihracat aracılığıyla satılan ürünler ve hizmetler Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) kapsamındadır. Miktarı brüt 300 kilogram ve değeri 15.000 Avroya kadar olan mikro ihracat gönderileri Basitleştirilmiş Gümrük Beyannamesi (BGB) uygulaması sayesinde düşük maliyetli olarak ve hızlı şekilde gönderilebilir.
E-İhracat Yapmanın Avantajları ve Dezavantajları
E-ihracat markalar için dâhilî ve haricî pek çok avantajı beraberinde getirir fakat bazı dezavantajlardan da bahsetmek mümkün. E-ihracatın öne çıkan avantajları şöyle sıralanabilir:
- Fiziksel mağaza gibi gereklilikler ortadan kalktığı için üretim ve depolama maliyetleri azalabilir.
- Çevrim içi mağazalar üzerinden 7/24 satış yapma imkânı elde edilir.
- Yerel pazar sınırları aşılacağı için uluslararası müşterilere ulaşmak ve geniş bir müşteri kitlesine hitap ederek daha fazla kâr elde etmek mümkün hâle gelir.
- E-ihracat yapan markalar küresel ölçekte güçlü bir konuma ulaşabilir.
- Gayrisafi yurt içi hasılası yüksek olan ülkelere yapılan satışlarda daha yüksek marjlar elde edilebilir.
- Hem B2C (firmadan tüketiciye) hem B2B (firmadan firmaya) hem de iki özel kişi (C2C) arasında ticaret yapma imkânı bulunur.
- Birçok ülke tarafından sunulan e-ihracata özel KDV muafiyetlerinden yararlanılabilir.
E-ihracatta dezavantajlı olabilecek durumlarsa şunlardır:
- Farklı kültürlere ve düzenlemelere uyum sağlamak gerekir. Ülkelerin prosedürleri farklı olabileceği için vergi, etiketleme ve ambalaj gibi konularda problemler yaşanabilir.
- Doğrudan tüketiciye yapılan satışlarda iade veya değişim prosedürleri zorlayıcı olabilir.
- Taleplere veya sorulara hızlı şekilde yanıt verilmediğinde müşteri sadakati olumsuz etkilenebilir.
- Dil engeli nedeniyle iletişim sorunları yaşanabilir.
- E-ihracat yapan ülkelerdeki yerel şirketlerle rekabet etmek gerekebilir.
- Müşteri desteği sunulurken saat farkları nedeniyle problemler yaşanabilir.
E-ihracat Nasıl Yapılır?
E-ihracat işletmenin kişisel web sitesi üzerinden veya çevrim içi pazar yerleri aracılığıyla yapılır. Bu bağlamda e-ihracatın yapılacağı alana göre izlenmesi gereken adımları aşağıda görebilirsiniz.
E-Ticaret Sitesiyle E-İhracat Yapmak
İşletmenin kendi web sitesi üzerinden e-ihracat yapmak için web sitesi kurulumundan ödeme altyapısının kurulumuna kadar pek çok adımı takip etmesi gerekir. e-Ticaret sitesi kurarak sınır ötesi satış yapmak için uygulanması gerekenler şöyle sıralanabilir:
- İyi bir yazılıma ve altyapıya sahip olan ve güvenlik sertifikasıyla desteklenmiş bir web sitesi kurmak,
- Domain ve hosting hizmeti almak,
- Ana sayfa, kategori, ürün ve ödeme sayfalarını kurgulamak,
- Lojistik, ödeme, ERP, CRM ve e-fatura gibi entegrasyonları yapmak,
- Dijital pazarlama stratejileri oluşturmak,
- Reklam politikaları belirlemek,
- Müşteri hizmetleri sistemini kurgulamak.
Pazar Yerlerinde Satış Yapmak
E-ihracat yapan isteyen firmalar için pek çok çevrim içi pazar yeri seçeneği bulunur. Bütün işletmelerin aynı yazılım altyapısını ve algoritmalarını kullandığı çevrim pazar yerleri, işletmelerin potansiyel satışlarını artırma imkânı sunar. Pazar yerlerinde satış yapmak için uygulanması gereken adımlar şunlardır:
- Satış yapılacak çevrim içi pazar yerini belirlemek ve mağaza açmak,
- Pazar yerinde mağaza açmak için Türkiye Cumhuriyeti vergi numarası, kurumsal e-posta adresi ve ticari veya özel banka hesabına sahip olma şartlarını karşılamak,
- Pazar yerine üye olmak,
- Pazar yerinin istediği evrakı eksiksiz şekilde iletmek,
- Vergi muafiyeti için Esnaf Vergi Muafiyeti belgesini teslim etmek.
Pazar yerinde satış ve e-ihracat yapmak için şirket kurma kararı almış fakat hangi şirket türünü seçmeniz gerektiğine karar verememiş olabilirsiniz. Bu durumda sermayenizi, hedeflerinizi ve yönetim ekibinizin mevcut durumunu değerlendirerek karar verebilirsiniz. Bu noktada pazar yerlerinin şahıs ve sermaye şirketlerinden istediği evrakı şöyle sıralamak mümkün:
- Şahıs şirketi için son 1 yıl içinde alınmış vergi levhası, imza sirküleri, şirket sahibi nüfus cüzdanı fotokopisi, çalışma mali şart ve prensipleri anlaşması ve pazar yeriyle yapılan satıcı sözleşmesi.
- Sermaye şirketleri içinse son 1 yıl içinde alınmış vergi levhası, son 6 aylık güncel faaliyet belgesi, imza sirküleri, kuruluş ticaret sicil gazetesi, adi ortaklıklar için ortaklık sözleşmesi, çalışma mali şart ve prensipleri anlaşması ve pazar yeriyle yapılan satıcı sözleşmesinin teslim edilmesi gerekir.
E-İhracatta Vergi Nasıl Hesaplanır?
E-ihracatta ödenmesi gereken vergi türleri gelir vergisi ve gümrük vergisidir. Gelir vergisi yıllık kâr üzerinden hesaplanır. Türkiye’de faaliyet gösteren işletmeler, yıllık elde ettikleri gelire bağlı olarak vergi ödemek zorundadır. Vergiler şahıs şirketleri için gelir vergisi, sermaye şirketleri içinse kurumlar vergisi şeklinde isimlendirilir. Bu vergilerin farkı, ödenecek tutar hesaplanırken kullanılan oranlardır. Şahıs şirketleri için belirlenen gelir vergisi oranı yıllık toplam kazanca göre %15 ile %40 arasında değişiklik gösterir. 2024 yılı için belirlenen yıllık toplam kazanca göre ödenmesi gereken oranlar şu şekildedir:
- Yıllık gelir 110.000 TL’ye kadar olduğu takdirde vergi oranı %15,
- 230.000 TL’ye kadar 110.000 TL’lik kısmı için 16.500 TL, üzerindeki tutarlar için %20,
- 580.000 TL’ye kadar 230.000 TL’lik kısmı için 40.500 TL, üzerindeki tutarlar için %27,
- 3 milyon TL’ye kadar 580.000 TL’lik kısmı için 135.000 TL, üzerindeki tutarlar için %35,
- Daha yüksek yıllık gelirde 3 milyon TL’lik kısmı için 982.000 TL, üzerindeki tutarlar içinse %40 oranında gelir vergisi hesaplanır.
Sermaye şirketleri için geçerli olan kurumlar vergisi oranıysa 2024 yılı itibarıyla %25 olarak sabitlenmiştir. E-ihracat yapan işletmelerin ödemesi gereken gümrük vergisi oranıysa ihracat yapılan ülkeye göre değişir. Gümrük vergisi gelir vergisinden farklı olarak yıllık olarak değil, işlem başına tek tek kesilir. Ayrıca pek çok ülkede belirlenen limitlerin altında kalındığında gümrük vergisi ve KDV muafiyeti uygulanır. Gümrük vergisi ve KDV muafiyeti detaylarını gümrük müşavirlerinden veya lojistiği yürüten kargo şirketlerinden öğrenmek mümkündür. Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri’nde uygulanan gümrük vergisi ve KDV muafiyeti şu şekildedir:
- Avrupa Birliği ülkelerinde tutarı 22 avroya kadar olan işlemlerde KDV ve gümrük vergisi alınmaz
- Amerika Birleşik Devletleri’ndeyse 800 dolara kadar olan işlemler için KDV ve gümrük vergisi muafiyeti uygulanır.
E-İhracat İçin Gerekli Belgeler
E-ihracat faaliyetlerinde bulunabilmek için gereken belgeler şunlardır:
- Vergi kimlik numarası, ticaret sicil kaydı ve İhracatçı Birliği üyelik belgesi gibi işletmenin yasal olarak tanınmasını sağlayacak şirket bilgilerini içeren belgeler,
- Ürün tanımları ve kodları, GS1 barkod, malzeme güvenlik bilgi formu (MSDS) ve FDA sertifikaları gibi ürünlerin uluslararası standartlara uygun olduğunu gösteren ürün belgeleri ve sertifikaları,
- Gümrük beyannamesi, fatura ve ambalaj listesi gibi gümrük belgeleri,
- Ürünlerin ağırlık listesi ve sigorta poliçesi gibi lojistik belgeleri,
- ISO sertifikaları, CE belgesi ve FDA onay sertifikaları gibi ürünlerin kalite ve güvenlik standartlarına uygun olduğunu gösteren sertifikalar,
- KDV iadesi ve vergi mükellefi belgeleri gibi vergi işlemlerinde kullanılan mali belgeler.
E-İhracat Faturası Nasıl Kesilir?
E-ihracat faturası, dijital ortamda gümrük çıkış beyannamesiyle birlikte gönderilen fatura türüdür. E-ihracat faturası keserken dikkat edilmesi gerekenler şöyle sıralanabilir:
- Faturanın dili Türkçe olacak şekilde kesilmesi gerekir.
- Fatura Türk lirası ya da yabancı para cinsinden kesilebilir.
- Fatura üzerinde gümrük tarife istatistik pozisyonu (GTİP) numarası olmalıdır.
- Mikro ihracat faturalarının KDV’siz şekilde kesilmesi gerekir.
- Faturanın kesildiği tarihteki döviz kuru fatura üzerinde belirtilmelidir.
- e-Arşiv fatura kesildiği takdirde faturada karekoda yer verilmelidir.
E-İhracat Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
E-ihracat yapmadan önce gönderim yapılacak ülkedeki tüketici ihtiyaçları doğru belirlenmeli, yasal düzenlemeler hakkında bilgi sahibi olunmalıdır. Özellikle bazı ürünler için paketleme şartları ülkeden ülkeye değişiklik gösterir. Ayrıca e-ihracat yaparken başarılı olmak için şu unsurlara dikkat edilebilir:
- Bir e-ihracat markası yalnızca e-ticaret siteleri veya çevrim içi pazar yerleri aracılığıyla değil, sosyal medya platformları aracılığıyla da görünür olabilir. Bu hem marka bilinirliğinin artmasına hem müşterilerle doğrudan etkileşime girerek güvenilir bir marka imajı oluşturmaya katkı sağlayabilir.
- e-Ticaret sitesinin kurulumu aşamasında tercüman desteği alınarak doğru şekilde yerelleştirme yapmaya özen gösterilebilir.
- İhracatı gerçekleştirilecek ürünlerin ve hizmetlerin GTİP kodlarını not etmek satış ve faturalandırma süreçlerini hızlandırılabilir.
- Fiyatlandırma politikalarının pazar araştırması sonucu belirlenmesi, daha gerçekçi fiyat etiketleri oluşturulmasını sağlayabilir.
- E-ihracat yaparken dijital pazarlama stratejilerinin doğru uygulanması önemlidir. Hedef pazar analizi, dönüşüm optimizasyonu ve SEO gibi unsurlar da bu süreçte önemli rol oynar.
- Lojistik altyapısının doğru kurgulanması ve stok yönetim sisteminin iyi bir şekilde organize edilmesi ticaretin sağlıklı şekilde devamlılığı için önemlidir.
- Lojistik planlaması yapılırken yerel nakliye seçenekleri araştırılabilir.
- Global ödeme süreçlerinin etkin şekilde yürütülmesi ve farklı ülkelerdeki müşterilere uygun ödeme seçenekleri sunmak potansiyel satışları artırabilir.
- Güçlü bir tedarikçi ağı oluşturmak siparişlerin zamanında ve eksiksiz olarak yerine getirilmesini sağlayabilir.
- E-ihracat yapılan ülkedeki hedef pazarın hassasiyetleri ve kültürünü göz önünde bulundurmaya dikkat edilebilir.
E-İhracat Destekleri ve Devlet Teşvikleri Nelerdir?
E-ihracat devlet teşvikleri için e-ihracat amacıyla kullanılan web sitesinin ve faaliyette bulunulan ülkenin ve pazar yerinin diline uygun şekilde yerelleştirilmesi ve lokalizasyonunun sağlanması gerekir. Ayrıca teşviklerden yararlanabilmek için ihracatı yapılacak ürünün Türkiye’de üretilmiş olması şartı aranır. Ticaret Bakanlığı tarafından sağlanan teşviklerden yararlanmak için Ticaret Bakanlığına veya İhracatçı Birliklerine başvuru yapılması gerekir. E-ihracat devlet teşvikleri şunlardır:
- Marka tescil ve korunma desteği,
- Pazar araştırması seyahat desteği,
- Rapor desteği,
- Şirket satın alma desteği,
- Belge desteği,
- Birim desteği,
- Reklam ve tanıtım desteği,
- Fuar desteği.
E-İhracata İlk Adımınızı Atarken Mükellef Sizinle!
Mükellef olarak e-ihracat faaliyetlerinizin her adımında sizlere destek oluyoruz. Alanında uzman ekibimizle şirket açılışından faturalandırmaya, devlet teşviklerinden vergi hesaplamalarına kadar tüm süreçlerde yanınızdayız. Siz de Mükellef’in marka odaklı çözümleriyle taşınabilir, bizimle iletişime geçerek kapsamlı hizmet ağımız hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
e-İhracat hakkında sıkça sorulan sorulara buradan ulaşabilirsiniz.
e-İhracat Kârlı mı?
e-İhracat yaparak döviz geliri elde edebilir, kur dalgalanmalarından korunarak kâr marjınızı artırabilirsiniz.
e-İhracatta Ne Satabilirim?
e-İhracatta erkek ve kadın giyim ürünlerinden oyuncaklara, ev tekstil ürünlerinden tasarım ürünlerine kadar pek çok ürünün satışını gerçekleştirebilirsiniz.
e-İhracat ile Yurt dışı e-Ticaret Sitesinde Satış Yapılabilir mi?
Satışı yapılması düşünülen ürünlerin hangi ülkelerde ve pazar yerlerinde talep gördüğünü araştırılıp doğru pazar yeri seçilerek yurt dışı e-ticaret sitelerinde satış yapılabilir.
e-İhracatta En Çok Ne Satılıyor?
Giyim ve tekstil ürünleri, temizlik ve hijyen ürünleri, gıda ve tarım ürünleri ve teknoloji yedek parçaları e-ihracatta en çok satılan ürünler arasındadır.
e-İhracat Gelir Vergisi Ne Kadar?
e-İhracatta gelir vergisi şahıs şirketlerinin kazancına göre değişiklik gösterir. Sermaye şirketleri içinse bu oran %25’te sabitlenmiştir.
e-İhracat NACE Kodu Nedir?
e-Ticaret alanında şirket kurarak e-ihracat yapacakların bağlı bulundukları vergi dairesi üzerinden bir e-ticaret NACE kodu almaları gerekir. e-Ticaret için NACE kodu “47.91.14 – Radyo, Televizyon, Posta Yoluyla veya İnternet Üzerinden Yapılan Perakende Ticaret” olarak geçer.
e-İhracat Faturası Nasıl İptal Edilir?
e-İhracat fatura iptali için e-Fatura İptal/İtiraz Bildirim Portalı üzerinden iptal talebi oluşturulması gerekir.