Ekonomik koşullara ve sektörel ihtiyaçlara göre belirli dönemlerde sektörlere yönelik kanun değişiklikleri ve vergi düzenlemeleri yapılabilir. 9284 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı da hem büyük şirketleri hem küçük ölçekli işletmeleri ilgilendiren çeşitli düzenlemeleri içerir. 01.01.2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek ve bazı mükellefleri etkileyecek olan bu karar, e-ticaretle kazanç sağlayan tacirlerin kazancından stopaj vergisi kesilmesini içerir. Stopaj kesintisi uygulaması sadece satıcıları değil, dolaylı yoldan da olsa tüketicileri etkileyebilecek kapsamlı bir uygulamadır.
e-Ticarette Stopaj Vergisi Nedir?
Stopaj vergisi, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden aylık olarak muhtasar beyannameyle veya vergi dönemi periyotlarına bağlı olarak kaynakta kesinti yoluyla tahsil edilen bir vergi türüdür. Vergi tahsilatını kolaylaştıran ve kayıt dışılığı önleyen stopaj sistemi vergi süreçlerini daha etkin hâle getirir.
e-Ticarette stopaj vergisi ise 22.12.2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan 9284 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla e-ticarette bazı faaliyetlerden stopaj vergisi kesilmesini düzenleyen bir vergi türüdür. 9284 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nda açıklandığı üzere 6563 sayılı Kanun kapsamında elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının (Trendyol, Hepsiburada, n11 vb.) ilgili kanun hükümlerine göre faaliyet gösteren hizmet sağlayıcılarına ve elektronik hizmet sağlayıcılarına faaliyetleri dolayısıyla yaptıkları ödemeler vergi kesintisi kapsamına alınmaktadır.
2025 yılında uygulanacak olan e-ticaret stopaj vergisi düzenlemesiyle e-ticaret platformları üzerinden elde edilen kazancın vergisi, stopaj kesintisi yoluyla belirli oranlarda devlete ödenecektir. Trendyol, n11 gibi aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemelerden alınır.
e-Ticarette Stopaj Vergisinin Amacı Nedir?
e-Ticaret platformlarının ve bu platformlar aracılığıyla satış yapan şahıs, limited ve anonim şirketlerinin ödemesi planlanan stopaj vergisinin amacı, gelirlerin kayıt altına alınmasını kolaylaştırmak ve vergi kaçakçılığının önüne geçmektir.
Bu uygulama mükelleflerden vergi tahsil etme sürecini tek tüzel kişilikte toplayarak vergi sisteminin daha hızlı ve etkili işlemesini sağlar. Çevrim içi platformlarda yoğunlaşan ticarette yaşanabilecek vergi kaybının önlenmesi, şeffaf ve adil bir vergi sisteminin oluşturulması amaçlanır.
e-Ticarette stopaj vergisi uygulamasının bir diğer amacı e-ticaret platformlarının vergi takibi ve ödemesi süreçlerindeki yükümlülüğünü yerine getirmesini sağlamaktır.
e-Ticaret Stopaj Kanunu’yla Neler Değişti?
9284 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın yayımlanmasıyla çevrim içi pazaryerlerinden satış yapan tacirlerin ödemesi gereken vergiyle ilgili köklü bir değişim öngörülmüştür. Bu değişimler şu şekilde açıklanabilir:
- e-Ticaretle uğraşan vergi mükellefleri hâlâ gelir ve kurumlar vergisi ödemekle yükümlüdür. Yeni düzenlemeyle pazaryeri siteleri, bünyelerinde satılan ürünler üzerinden belli bir oranda stopaj vergisi ödemekle sorumlu olmuştur.
- Her mağaza sahibi gelir ve kurumlar vergisini vergi döneminin içinde beyan edip ödemekle yükümlüdür. e-Ticaret Stopaj Kanunu’yla stopaj vergisinin beyanından ve ödemesinden çevrim içi pazaryeri siteleri sorumlu hâle gelmiştir.
- Gelen e-ticaret Stopaj Kanunu’yla yıl içinde kesilen stopaj vergileri, yıl sonunda ödenmesi gereken kurumlar ve gelir vergisinden mahsup edilir. Yani vergi mükelleflerinin daha sonra ödeyeceği vergiler peşinen aracı pazaryeri sitelerinden tahsil edilmiş olur.
Stopaj Uygulaması e-Ticaret Satıcılarını Nasıl Etkiler?
01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek bu değişiklik sanal pazaryeri satıcılarının üzerinde çeşitli finansal ve operasyonel etkileri olabilir. Bu etkilerden bazıları şu şekildedir:
- Ürün Fiyatları: Kâr kaybı yaşamak istemeyen satıcıların izleyebileceği yollardan biri ürün fiyatlarını artırmaktır.
- Rekabet: Sanal mağazalarda artan ürün fiyatlarının fiziki mağazalarda düşük olması gibi durumlar ortaya çıkabilir. Bu da rekabet ortamını yeniden şekillendirebilir.
- Küçük İşletmelerin Pazardaki Konumu: Yeni ve küçük girişimcilerin daha az yatırımının bulunması, girişimcileri peşin vergi ödemesi yapması konusunda zorlayabilir. Bu da pazarlardaki küçük işletme sayısının azalmasına neden olabilir.
- Vergi Süreçleri: e-Ticaret stopaj uygulamasıyla vergi süreçlerindeki işlem yükünün büyük kısmının çevrim içi pazaryeri sitelerine yüklenir. Ayrıca yıl sonunda ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden hâlihazırda ödenmiş stopaj vergisinin mahsup edilmesini isteyen mükelleflerin gerekli belgeleri düzenli bir şekilde saklaması gerekir.
- Platform Değişiklikleri: e-Ticaret platformu üzerinden satış yapmak istemeyen satıcılar kendi sitelerini kurup kendi adlarına satış yapmaya başlayabilir. Bu durum çevrim içi alışveriş siteleri üzerinden alışveriş yapma oranını düşürebilir. İşletmenin internet mağazasındaki fiyatla çevrim içi pazaryeri fiyatlarının arasındaki fark nedeniyle tüketicilerin e-ticaret uygulamalarını seçme oranı da azalabilir. Ancak kendi web sitesi üzerinden satış yaparken ödeme için aracı hizmet sağlayıcılarını kullanan işletmeler de stopaj kesintisi ödeyecektir.
- Kâr Marjı: Yeni vergi düzenlemesinden sonra satıcılar ellerine doğrudan geçecek net gelirde azalma yaşayabilir.
Stopaj Uygulaması Tüketicileri Nasıl Etkiler?
Cumhurbaşkanı kararıyla yürürlüğe giren, 2025 yılının başından itibaren uygulanmaya başlanacak olan bu uygulama tüketicileri doğrudan ilgilendirmese de dolaylı yoldan bazı etkilere yol açabilir:
- Tüketim Alışkanlıklarında Değişiklik: Satıcıların vergiyi fiyata yansıtması durumunda çevrim içi alışveriş sitelerindeki fiyatların daha yüksek olduğunu gören tüketiciler alışkanlıklarını değiştirerek bazı yeni yöntemler geliştirebilir. Alternatif platformlar araştırmak, fiziksel alışverişe yönelmek, yurt dışından alışveriş yapmak ya da genel talebi azaltmak bu yöntemlerin arasında olabilir.
- Ürünlere Erişimin Zorlaşması: e-Ticarette stopaj vergisinin yürürlüğe girmesinden sonra küçük işletmelerin operasyonlarını daraltması veya kapanması beklenen sonuçlar arasındadır. Bu durumda e-ticaret sitelerindeki ürün çeşitliliği azalabilir ve tüketiciler aradıkları ürünleri bulmakta zorlanabilir.
Kimler e-Ticarette Stopaj Vergisine Tabidir?
e-Ticarete getirilen stopaj vergisi tüm internet siteleri satışlarını kapsamaz. Stopaj Kanunu şu kesimleri etkiler:
- e-Ticaretle Uğraşan Kimseler, e-Ticaret Platformlarında Satış Yapan Satıcılar: Vergi kesintisi; satışlarını Trendyol, Amazon, Hepsiburada, n11 gibi hizmet sağlayıcılarının üzerinden gerçekleştiren mükelleflerden yapılacaktır. Kendi internet siteleri üzerinden satış yapan satıcılar bu vergiden sorumlu olmayacaktır. Ancak kendi internet sitesi üzerinden satış yapan ve ödeme için aracı hizmet sağlayıcılarını kullanan satıcılar da stopaj vergisine tabi olacaktır. Yani, herhangi bir e-ticaret sitesi kendi bünyesinde bulunmayan ürünleri satıyorsa bu ürünlerden stopaj vergisi kesilir.
- İstisnaların Dışında Kalanlar: Çevrim içi pazaryerlerinde satış yapan kişilerin kanunda belirtilen istisnai hâllerin dışında kalması gerekir.
e-Ticarette Stopaj Vergisinden Muaf Olan Kişiler
e-Ticaretle uğraşan ve stopaj vergisinden muaf olabilecek bazı kişiler ve gruplar şunlardır:
- Vergi Mükellefiyeti Bulunmayanlar: Gelir vergisi ve kurumlar vergisi kanunları bazı kesimleri vergiden muaf tutar. Bu kesimler korunan meslek grupları veya çeşitli esnaflar olabilir.
- El İşi Ürünler Satanlar: Ayrı bir iş yeri açmadan veya sanayi tipi seri üretim makineleri kullanmadan evlerinde üretimini yaptığı ürünleri internet ortamında yapılan satışlar.
- Basit Usulle Vergiden Sorumlu Olanlar: Basit usulde vergi bir hesap döneminin içinde gelir ve gider farkına uygulanan vergidir. Bu vergi mükelleflerinin kimler olduğu 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nda belirtilmiştir. Buna göre basit vergi usulüyle vergilendirilmek için kişinin kendi işinde çalışması ve mesleki faaliyetleri nedeniyle gelir vergisine tabi olmaması gerekir.
- Sosyal Medya İçerik Üreticileri: Sosyal medya üzerinden reklam alan kişiler bu vergiden muaftır.
- Kapıda Ödemeyle Satış Yapan Satıcılar: Kapıda POS veya nakit yöntemiyle ödeme alan satıcılar e-ticaret stopaj vergisi ödemez.
- EFT ile Ödeme Alan Satıcılar: Ödemeyi sanal pazaryeri uygulamalarının sağladığı arayüz yerine EFT ile alan satıcılar stopaj ödemekle yükümlü değildir.
- İkinci El Uygulamalarından Satış Yapanlar: İkinci el ürün satışı uygulamaları üzerinden yapılan satışlar e-ticaret stopaj uygulamasının kapsamının dışındadır.
e-Ticaret Stopaj Vergisi Hangi İşlemleri Kapsar?
Stopaj vergisi internet üzerinden yapılan bazı işlem türlerinde uygulanır hâle geliyor. Yapılan değişikliğe göre bu vergi türü şu işlemleri kapsar:
- e-Ticaret Platformları Üzerinden Yapılan Satışlar: Sanal pazaryeri sitelerindeki mağazalar üzerinden yapılan satışlarda satılan ürünlere göre bu vergi anonim, limited veya şahıs şirketlerinden kesilir.
- Ürün veya Hizmet Satışı: Bu vergi türü önceki senelerde kullanılan gelir gider tablosundaki kazanca göre hesaplanan vergi beyanlarının aksine satılan ürünlerin fiyatının üzerinden kesilir. Aynı şekilde aracı site üzerinden yapılan otel rezervasyonları, alınan seyahat biletleri de uygulamaya dâhildir.
- e-Ticaret Sitesinin Üzerinden Kredi Kartıyla Alınan Ödemeler: Siteler üzerinden yapılan satışların e-ticaret stopaj vergisi kapsamına girmesi için sanal POS aracılığıyla ödenmesi gerekir. Kapıda POS, nakit veya EFT ile alınan ödemeler bu uygulamanın kapsamına girmez.
- Vergi Mükellefiyeti Bulunan Kişilerin Yaptığı Satışlar: 2025 yılında uygulanmaya başlanacak stopaj vergisinin kapsamına giren ürün veya hizmet satışlarının vergi mükellefiyeti bulunan kişiler tarafından yapılması gerekir.
e-Ticaret Yapan Şirketlerin Stopaj Sorumlulukları Nelerdir?
Şirketlerin stopaj vergisi kapsamında oluşan sorumluluklarını yerine getirmesi vergi süreçlerinin eksiksiz ve düzenli tamamlanmasını sağlar. Bu sorumluluklar şu şekilde sıralanabilir:
- Muhasebe İşlemleri: Şirketlerin öncelikle aylık gelir gider hesaplamalarını eksiksiz olarak yapması gerekir. Bu sayede kesilen vergi miktarı ve kazanç kaydı tutulabilir, yıl sonunda vergi ödenirken stopaj vergisi için mahsuplaştırma yapılabilir. Vergi sürecinin sağlıklı yürütülebilmesi için danışmanlık desteği almakta yarar vardır.
- Satış Kayıtlarının Tutulması: İade ve iptal işlemlerinde kesilen verginin geri ödemesinin alınabilmesi için satış kayıtların eksiksiz ve doğru şekilde tutulması gerekir.
- Maliyet Yönetimi: Ürün fiyatlarının maliyete ek olarak stopaj miktarı ve rekabet faktörü göz önünde bulundurularak yeniden belirlenmesi gerekebilir.
e-Ticaret Stopaj Vergi Oranları 2025
2025 yılının başından itibaren uygulanmaya başlanacak olan çevrim içi pazaryerleri üzerinden yapılan her bir satıştan vergi kesilir. Bu oran tüm şirket türleri için aynı olup KDV dışında, ürün fiyatının %1’i olarak belirlenmiştir:
| Şirketin Türü | Stopaj Kesintisi Oranı |
| Şahıs Şirketi | Ürün fiyatı üzerinden %1 |
| Limited Şirket | Ürün fiyatı üzerinden %1 |
| Anonim Şirket | Ürün fiyatı üzerinden %1 |
e-Ticaret Stopaj Kesintisi Nasıl Hesaplanır?
Vergi kesintilerini hesaplarken vergi beyanına konu olan kazançla vergi türünün oranı çarpılır. Stopaj kesintisi KDV hariç satış tutarı üzerinden yapılır. Spopaj vergisinin alınacağı tutara pazaryeri komisyonları da dâhildir.
Çevrim içi pazaryeri platformu üzerinden pazaryeri komisyonuyla birlikte ₺10.000 (KDV hariç) tutarında satış yapılması durumunda:
10.000*%1=100₺
Yani ₺10.000’na satılan bir üründen kesilecek stopaj vergisi ₺100, pazaryeri platformu tarafından satıcıya ödenecek miktarsa ₺9.900’dır.
e-Ticaret Stopaj Vergisi Beyanı Nasıl Yapılır?
Yeni stopaj uygulamasının yürürlüğe girmesi nedeniyle e-ticaret stopaj vergisi beyanı yapma sorumluluğu başka satıcıların ürününü satan e-ticaret platformlarındadır. e-Ticaret platformları satıcılar adına beyanname düzenleme ve ilgili kurumlara iletme görevini yürütecektir. Kendi web sitesi üzerinden satış yaparken ödeme için aracı hizmet sağlayıcılarını kullanan markalar da beyannamelerini düzenleyip stopaj kesintisini ödemekle yükümlüdür. Stopaj vergisi muhtasar beyanname ile bildirilir.
- Muhtasar beyanname gelir vergisi beyannamesi türlerinden biridir. Bu beyanname işverenler veya vergi kesintisi yapan kurumlar tarafından vergi dairesine bildirilir.
- Aylık periyotlarla beyan edilip ödenir.
- Muhtasar beyannameler izleyen ayın 26’sında verilir.
- Aylık periyotta stopaj vergisine konu satışların miktarı beyannameye yazılır ve beyanname ilgili vergi dairesine teslim edilir.
e-Ticaretçiler Stopaj Düzenlemesinden Nasıl En Az Derecede Etkilenir?
e-Ticaret platformları üzerinden satış yapan şirketlerin stopaj düzenlemesinden daha az etkilenmesi için izleyebilecekleri birkaç yol vardır:
- Gelir Gider Analizi ve Fiyatlandırma Stratejisi: Yeni vergi düzenlemesinin işletmenin gelirlerini, giderlerini nasıl etkileyeceğine dair analiz yapmak ve yol haritası çıkarmak faydalı olur. Fiyatlandırma stratejisinin doğru belirlenmesi şirketlerin uygulamadan daha az etkilenmesini sağlayabilir. Vergi ve muhasebe danışmanlığı gibi hizmetlerden faydalanmak da yükümlülüklerin eksiksiz yerine getirilmesini ve sürecin daha etkin yürütülmesini sağlar.
- Mağazaların Kendi İnternet Siteleri Üzerinden Satış Yapması: Şirket sahipleri satışları için sanal pazaryeri platformları yerine kendi sitelerini tercih edebilir. Bunun için e-ticaret sitesi altyapısı çalışmaları yürütülebilir.
Tüm Muhasebe İşlemlerinizi Mükellef’le Yürütün!
Şirket kurmak ve iş süreçlerini yürütmek Mükellef’le daha kolay! Mükellef olarak profesyonel ekibimizle şirket kurulumu ve yönetimi süreçlerinde yanınızda oluyoruz. Online muhasebe hizmetimizle vergi süreçlerinizi takip ediyor, tüm yasal prosedürü en doğru şekilde ilerletiyoruz. Siz de hemen mutlu Mükellef müşterileri arasına katılın ve vergi beyanı, sanal ofis gibi hizmetlerimiz sayesinde işlerinizi güvenle yürütün.
Sıkça Sorulan Sorular
2025 yılının ocak ayında yürürlüğe girmesi beklenen e-ticaret stopaj kanunu hakkında merak edilen bazı soruların cevapları şu şekildedir:
Kapıda Ödeme Yapılıyorsa Stopaj Vergisi Ödenir mi?
Vergi Mükellefi Olmayanlar E-Ticaret Stopaj Vergisi Öder mi?
Stopaj Kesintisi Yapılmış Satışın İade Durumunda Süreç Nasıl İşler?
Yıl Sonunda Stopaj Vergisi Fazla Ödenirse Ne Olur?
Yararlanılan Kaynaklar
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.4.193.pdf
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=7524&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6563.pdf
